เริ่มก่อตั้งเมื่อ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2520 โดยขณะนั้นยังเป็น สำนักงานเกษตรอำเภอกิ่งอำเภอบ้านหลวง และเปลี่ยนชื่อเป็นสำนักงานเกษตรอำเภอบ้านหลวง เมื่อ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2536
อำเภอบ้านหลวงมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเชียงม่วน (จังหวัดพะเยา)
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองน่านและอำเภอเวียงสา
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเวียงสา และอำเภอสอง (จังหวัดแพร่)
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอสอง (จังหวัดแพร่) และอำเภอเชียงม่วน (จังหวัดพะเยา)
อำเภอบ้านหลวงแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 4 ตำบล 26 หมู่บ้าน ดังนี้
- บ้านฟ้า มีจำนวน 8 หมู่บ้าน ประชากร 3,546 คน
- ป่าคาหลวง มีจำนวน 5 ประชากร 2,641 คน
- สวด มีจำนวน 8 หมู่บ้าน ประชากร 2,827 คน
- บ้านพี้ มีจำนวน 5 หมู่บ้าน ประชากร 2,413 คน